آجر چیست؟
آجر از قدیمی‌ترین مصالح ساختمانی دست‌ساز بشر است. در ایران نیز بقایای کوره‌های آجرپزی در شوش و تپه‌های سیلک .کاشان که قدمت آن‌ها به بیش از 6000 سال پیش می‌رسد، مشاهده شده است. امروزه نیز با وجود مصالح نوین بسیاری که تولید شده است، آجر هنوز هم مورد توجه بسیاری از مردم و دست‌اندرکاران صنعت ساخت و ساز کشورمان است و عمدتاً در دیوارچینی، نماسازی و کرسی چینی، کف سازی و کف پوشی به کار می‌رود. آجر در گونه‌های رسی، شیلی و شیستی، مارنی، ماسه آهکی، بتنی، نسوز، ضد اسید و شکل‌های گوناگون تولید می‌شود.در متن زیر انواع آجرهای رسی و آجرهای غیر رسی ذکر می شوئ.
انواع آجرهای رسی (Clay Brick)
آجرهای سنتی (دستی) (Handmade Brick):
این آجرها به روش سنتی و دستی ساخته می‌شوند و شامل آجر قزاقی، آجر فشاری و آجر لعابدار می‌شوند.
آجر قزاقی:
این آجر سفید رنگ است و ابعاد آن 20*10*5 سانتیمتر می‌باشند و به علت کیفیت مطلوب و ظاهر مناسبش، در نمای ساختمان به کار می‌رود.
آجر فشاری:
هنگام تولید این آجر کارگران با فشار انگشتان خود گوشه‌های قالب را از گل پر می‌کنند ازاین‌رو آن را آجر فشاری می‌نامند. ابعاد این آجر 20*10*5 و 22*11*5/5 به همین جهت معمولاً در زیرکاری و سفتکاری ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد، نظیر دیوارهای باربر، تیغه چینی، طاق ضربی و به طور کلی گری چینی.
آجرهای صنعتی (ماشینی)(Engineering Brick):
تمام مراحل تولید این آجرها در کارخانه توسط ماشین انجام می‌شود. آجری با جسم متراکم و پرمقاومت که برای ساخت اعضای باربر مناسب است. این نوع آجر به دو دسته توپر و سوراخ‌دار تقسیم می‌شود.
آجر سوراخ دار:
در این آجر حفره‌ها باعث سبک شدن آجر و نیز نفوذ بیشتر ملات می‌شوند. جمع مساحت سوراخ‌ها باید 40-25% سطح آجر باشد.
آجر توپر:
در این آجر حجم سوراخ‌ها از 25% حجم آجر تجاوز نمی‌کند.
آجرنسوز:
خاک رسی که در تهیه آجرنسوز استفاده می‌شود، دارای هیدروسیلیکات آلومینیوم بیشتری است (خاک نسوز). آجرهای نسوز در واقع نوعی چینی هستند. از آجرهای نسوز به علت مقاومت حرارتی بالا، در پوشش درونی کوره‌های صنعتی و نیز در بدنه شومینه‌ها استفاده می‌شود.
انواع آجرهای غیر رسی (Clay Brick)
- آجر ماسه آهکی (Sand-lime Brick): در مناطقی که خاک رس کمیاب است ولی ماسه فراوان است مانند سواحل دریا، به‌جای اینکه آجر را از خاک رس تهیه کنند، آن را از مخلوط ماسه سیلیسی و آهک می‌سازند.
- آجر بتنی (Concrete Brick): نوعی بلوک سیمانی توپر که از سیمان پرتلند، سنگ دانه‌های معدنی مناسب و آب تهیه می‌شود. این نوع آجرها، برحسب مقاومت فشاری و جذب آب، در دیوارهای خارجی و مصارف عمومی کاربرد دارند. از این نوع آجرها در داخل و خارج ساختمان و همچنین به‌عنوان کف‌پوش نیز استفاده می‌شود.
آجر رسی ساختمانی، برحسب نوع مصرف به گروه‌های آجر توکار، آجرنما و آجر مهندسی تقسیم می‌شود:
- آجر توکار: آجری که برای کارهای عمومی ساختمان مناسب است. این آجرها، برحسب محل مصرف، به دو نوع باربر و غیر باربر تقسیم و هرکدام نیز به دو دسته توپر و سوراخ‌دار درجه بندی می‌شود.
- آجرنما: آجری که بدون نیاز به اندودکاری یا پوشش‌های دیگر، مستقیماً برای نماسازی به مصرف می‌رسد. این آجر دو نوع متعارف و پلاکی دارد. آجرهای نمای متعارف و پلاکی به دو دسته توپر و سوراخ‌دار تقسیم می‌شود.
