مصارف گاز هلیوم در محدوده وسیعی از کاربرد ها تعریف می شود. زیرا هلیوم خواص ویژه ای دارد که آن را به یک گاز منحصر به فرد تبدیل می کنند.
مصارف گاز هلیوم در خنک سازی
یکی از ویژگی های مهم و منحصر به فرد گاز هلیوم قدرت خنک کنندگی فوق العاده ی آن است. از این ویژگی برای خنک کردن ابر آهنربای دستگاه های همچون ام آر آی استفاده می شود.
مصارف گاز هلیوم در بالن
گاز هلیوم دومین گاز سبک پس از هیدروژن است و از آن برای بلند کردن بالن ها در هوا نیز استفاده می شود. البته سیستم هایی برای بازیافت گاز هلیوم نیز در نظر گرفته می شود تا این گاز گرانقیمت هدر نرود.
مصارف گاز هلیوم در جوشکاری
از هلیوم به عنوان گاز محافظ در جوشکاری قوس الکتریکی و جوشکاری قوس پلاسما استفاده می شود. حفاظ هلیومی در اطراف محل جوشکاری مانع می شود تا فلز ذوب شده در مجاورت هوا اکسید شود. هیدروژن و آرگون نیز می توانند اثر حفاظتی داشته باشند اما گاز هلیوم بر خلاف هیدروزن گاز امن و غیر آتشگیری نیز هست.
تشخیص نشتی
مولکول های گاز هلیوم بسیار کوچک و تک هسته ای هستند. به همین دلیل از ریز ترین روزنه ها عبور می کنند. معمولاً برای تشخیص نشتی محفظه با هلیوم پر می شود و در صورت وجود نشتی، طیف سنج جرمی وجود هلیوم در محل نشت را تشخیص خواهد داد. از هلیوم برای تشخیص نشتی در موشک ها، مخازن سوخت، مبدل های حرارتی، خطوط گاز، دستگاه های الکترونیکی مختلف و دیگر تولیدات کارخانه ای استفاده می شود. از مخلوط هلیوم با هیدروژن نیز برای تشخیص نشتی استفاده می کنند.
کروماتوگرافی گازی
هلیوم به عنوان گاز حامل در کروماتوگرافی یا سوانگاری گازی استفاده می شود. زیرا هلیوم گازی واکنش ناپذیر و دارای خلوص بالایی است. کروماتوگرافی گازی در انجام آزمایش های زیادی نقش حیاتی دارد و نتایج آن می تواند مشخص کننده ی بسیار یاز مجهولات باشد.
تولید مواد نیمه رسانا
هلیوم به علت عدم نفوذ شیمیایی و به عنوان گاز خنک کننده در تولد مواد نیمه رسانا کاربرد دارد. هم چنین به عنوان گاز محافظ حخین رشد بلور های سیلیکون و ژرمانیوم نقش ایفا می کند.
تولید فیبر نوری
طی تولید فیبر های نوری از گاز هلیوم به عنوان خنک کننده به علت قدرت هدایت حرارتی بسیار بالا استفاده می شود.
بستر انتقال حرارت در رآکتور های هسته ای
در رآکتور ها یا واکنش گاه های هسته ای هلیوم به عنوان کارآمد ترین گاز در هدایت حرارتی و خنک سازی کاربرد دارد. ضمناً هلیوم باعث خوردگی نمی شود و فاکتور ضریب نوترون را نیز تحت تاثیر قرار نمی دهد.
گازی برای تنفس
از مخلوط هلیوم و اکسیژن به عنوان گازی برای تنفس غواصان در فشار بالای اعماق دریا و همچنین برای بیماران ریوی استفاده می شود. زیرا این گاز سمی نیست و به علت چگالی کمی که دارد تنفس اکسیژن را نسبت به هوای معمولی راحت تر می کند.
استفاده به عنوان گاز لیزر، گاز حامل پودر برای پوشش فلزات، اسفاده در هارد درایو، تلسکوپ خورشیدی (برای کاهش اثرات تحریک دمایی بر لنز ها) از دیگر مصارف گاز هلیوم هستند.
منبع: مصارف گاز هلیوم
